Jacques d’Ancona is vorige week vrijdag 80 jaar geworden en een dag eerder werd als eerbetoon aan hem in de gerenoveerde Stadsschouwburg aan de Turfsingel Jacques J. de Musical opgevoerd, de musical over een kleine Groninger die een BN’er werd. Jacques Joop d’Ancona, door de veel te vroeg overleden hoofdredacteur van het toenmalige Nieuwsblad van het Noorden, Ton Schuurmans, steevast Jakkes J. genoemd. Theaterrecensent over de duur van 50 jaar, oud-voetbalscheidsrechter, die net niet het betaalde voetbal haalde, maar daarentegen wel jarenlang in de top van het amateurvoetbal floot. Presentator en dagvoorzitter is Jacques ook, en hij zet zich in voor diverse goede doelen. Recent werd D’Ancona nog geïnterviewd in de Bibliotheek in de Oude Boteringestraat voor een man of 25 en na afloop vraagt hij zichzelf zuchtend af waarom hij dit nog steeds doet? Is dit nou puur ijdelheid of kan ik gewoon moeilijk ‘nee’ zeggen? Ik zeg en weet dat het een combinatie van de twee is.

Ik neem u mee naar afgelopen donderdag, de dag van de première. De dag waarop GOOV Muziektheater samen met live orkest het verhaal van Jacques d’Ancona brengt, wiens leven is verweven met musical, voetbal en kleinkunst. Aan de vooravond van zijn tachtigste verjaardag is een volle Stadsschouwburg getuige van een mix van historische feiten en journalistieke bevindingen over de oorlogsjaren in Groningen, waar voetbal en cultuur voor één keer samenkomen op de middenstip. De krant, de radio, de televisie, de studio’s in Aalsmeer en natuurlijk Be Quick en FC Groningen worden samengesmeed bij de totstandkoming van deze musical. Ik heb op deze bijzondere avond om half 8 afgesproken in de foyer met de vaste fotograaf van deze rubriek Jan Kanning. Voor de ingang ligt zelfs een rode loper, dus zijn de verwachtingen terecht hoog gespannen. Zal Joop ook komen? Joop van den Ende, de man die bij het debuut van Jacques op de vaderlandse tv als jurylid bij de in de jaren 80 en 90 immens populaire Soundmixshow, met stelligheid beweerde dat de Groninger zeker niet voor het laatst in de studio van Aalsmeer was geweest. Ik stel u bij deze gerust, Joop is erbij! Tot volle tevredenheid van D’Ancona en omgeving is hij van uit het westen naar Groningen gereden, om hier tot de conclusie te komen dat heen net zover is als terug. Moet jij nu nog weer helemaal terug naar het noorden? Jacques hoort het elke week wel een keer. Henny Huisman is natuurlijk van de partij. Als oud-presentator van de Soundmixshow en vooral ook als goede vriend van de hoofdpersoon mag hij in dit bonte gezelschap zeker niet ontbreken. In de lange rij voor me op de rode loper ontwaar ik in de verte Wilma Mansveld, de oud-staatssecretaris van infrastructuur, en ook die andere oud-staatssecretaris, Henk Bleker, is met zijn echtgenote Barbara naar Stad getogen. Hans Alders, die zich heeft ontfermd over alles wat maar met aardbevingen en gaswinning te maken heeft en daarvoor minister van VROM en ook nog een jaar of tien onze CdK, staat keurig met zijn vrouw te wachten tot ze naar binnen kunnen, wat ook geldt voor de oud-museumdirecteur Kees van Twist, die samen met Pieter vanuit Amsterdam naar de première is gekomen. Kees draagt, zoals immer bij dergelijke gelegenheden, een prachtig kostuum. Natuurlijk moet ook Kees poseren voor de fotografen bij de immense poster van Jacques, die onderaan de trap in neergezet. Verrek, is dat zanger Bert Hadders niet? Daar in de verte met die alpinopet? Nee, als ik goed kijk is het Bert niet en trouwens de Nozems zijn ook nergens te bekennen. Waar ik wel zeker van ben dat hij het is, is de illusionist Hans Klok. Met zijn lange blonde manen is er geen ontkomen aan. Gelukkig vindt Hans dit niet erg. Hij schudt zijn haar nog eens door elkaar en neemt zijn plek in naast Henny Huisman. Reinout Douma, de dirigent van het succesvolle Noordpoolorkest mag niet ontbreken, net zo min als Bert Visscher, die van Jacques voor zijn laatste show maar liefst vijf sterren kreeg. Bert is samen met eega Pien, die er weer prachtig uit ziet, net als Greetje en Marieke, de vriendin van RTV Noord-presentator Marcel Nieuwenweg. Jack Nieborg, de regisseur van Jacques J. De Musical, net als ook van de successerie Uut de Hoogte en van nog veel meer, traceer ik achterin de zaal en een stukje naar voren zit de recensent, waar het deze avond toch allemaal om draait, te stralen tussen manlief Hans Langhout en Joop van den Ende, waarvan de laatste eerder had laten weten uit te kijken naar deze productie en het fantastisch vindt dat dit in Groningen voor Jacques d’Ancona wordt gedaan. Benieuwd is Joop ook naar de regie en niet te vergeten naar de reactie van Jacques. De musical is onderhoudend en mooi gemaakt door GOOV Muziektheater, de derde eigen productie alweer na in 2011 met de musical Bommen Berend en in 2014 met de musical Aletta, over het leven van Aletta Jacobs, succes te hebben gehad. Vooral na de pauze is het mooi, met in het laatste gedeelte een prachtige vertolking van Jan Visser, die op uitmuntende wijze Jacques d’Ancona neerzet. Ontroerend en met een gezonde dosis humor. Het is Jacques ten voeten uit. Uit de voetbalhoek zie ik Hans Nijland met zijn Marieke en Ron Jans met Marjo en dan, zomaar vanuit mijn speurdersooghoek, is daar zomaar Coen Verbraak. Een van de betere interviewers van ons land, misschien zelfs wel de beste van dit moment en tevens documentairemaker, die de laatste tijd vooral bekend is geworden van de prachtige serie ‘Kijken in de ziel’, waarin hij gesprekken voert met onder meer rechters en advocaten, politici en recent nog een zesdelige serie met mensen uit de wereld van militairen. Kijken in de ziel van Jacques J. d’Ancona zal vast en zeker een boeiend gesprek opleveren. Ben Woldring heeft naast zijn vriendin Margriet de Schutter, bekend van haar prachtige documentaire over het net niet halen van de Olympische Winterspelen in Vancouver op het onderdeel shortrack, heel attent een bos bloemen voor Jacques meegenomen, en net als Greetje de Boer vindt ook Lenie ’t Hart dat de voorstelling zeker wel vier sterren verdient. Ikzelf twijfel nog tussen drie en vier. Is het niet D’Ancona zelf die heeft gezegd dat verreweg de meeste voorstellingen drie of vier sterren verdienen. Ach, niet kinderachtig zijn denk ik even later. Helemaal wanneer ik aan het slotstuk met Jan Visser terugdenk. Jacques J. De Musical krijgt van mij daarom ook vier sterren. Zonder chauvinisme en eerlijk verdiend. Tenslotte nog even dit voor de mensen, die deze avond ook op de première waren en in dit verhaal niet met naam en toenaam zijn genoemd. Er kan hierover dus niet worden gecorrespondeerd. Oei, bijna vergeten, Ruth Jacott en Imca Marina waren er ook nog. En op de valreep ook aanwezig Mariska van Kolck, burgemeester Peter den Oudsten, Max en Mischa van den Berg, schrijver van de musical Jan Veldman, Peter Tuinman, Daan Schuurmans, Miranda van Kralingen, oud-schouwburgdirecteur Thom van der Goot, Hayo Apotheker, Dirk Mulder, Wim Willems, Anneke Berghuis, Johan en Janneke Brakema, Geertje Roggen, Bix Jacobse, Lia Huisman, Seerp Leistra, Frits Boerema, Erwin van Lambaart, Henk en Anneke Kok en last but not least Marijke Helwegen.
Piet van Dijken