Opinie
REGIO – De kaartenbakken met werkzoekenden zitten vol, vacatures zijn er te weinig en de SW-bedrijven zijn te groot. Wie niet beter weet kan het idee hebben om Oost Groningen definitief af te schrijven. Maar er liggen kansen, grote kansen. Daar is wel een mentaliteitsomslag voor nodig. En dat duurt generaties. Op z’n Amerikaans, met een Gronings sausje.
Wij Oost Groningers zijn bescheiden, misschien wel te bescheiden. Vinden snel dat we iets redelijk kunnen, vinden het lastig om ons op onze borst te slaan. Niet erg, maar soms is het wel eens lastig. Wanneer een bestuurder in de regio wél met plannen komt, krijgt hij het predicaat ‘luchtfietser’ al snel opgestempeld. Dat klinkt misschien enigszins gechargeerd, maar zo beleef ik het wel. Wat is de kracht van de Oost Groninger, waar blinkt hij of zij in uit? Hard werken, krijg je dan al snel te horen. Dat klopt ook, want er wordt hard gewerkt om brood op de plank te krijgen. Verder is een overuurtje hier of daar geen probleem en beunen er vele praktijkmensen op de zaterdag nog eens bij. Is dat erg? Nee, want het zuurverdiende ‘zwarte’ geld wordt vaak weer in de lokale economie gepompt. Een nieuwe tv hier, een feestje daar, niks mis mee. Maar waarom is die werkloosheid dan zo hoog? Simpel, er zijn te weinig banen en teveel mensen missen de juiste papieren. Daar zijn de bestuurders achter, dat weten de burgers en dat voelen de bedrijven. Een oplossing is niet zo 1,2,3 paraat. Het is niet zo gemakkelijk als het lijkt. Moeten we anders leren denken? Anders leren acteren? Misschien wel. De nuchtere, Oost Groningse mentaliteit, gecombineerd met een gezonde portie ambitie. Amerikaans Gronings, is dat wat? Kan de regio daar iets mee?
In 2013 was ik op vakantie in Amerika, het land van de onbegrensde mogelijkheden. Is het daar per se beter? Zeker niet, helemaal niet wanneer je het gebrek aan gezondheidszorg voor een grote groep Amerikanen als uitgangspunt neemt. Voor veel Amerikanen is zorg een onbetaalbaar fenomeen. Maar waarom dan Amerikaans Gronings? Waarom anders denken?
Ik doe een schot voor de boeg. Ik las het boek ‘De grote Amerika show’ van journalist Tom Jan Meeus. De huidige politiek verslaggever van het NRC Handelsblad bracht jarenlang in de Verenigde Staten door en zag dingen ontplooien. Hij bezocht de stad Lancaster in de staat California. Deze staat richt zich minder op de ‘East Coast’, daar waar het parlement gezeteld is. In de ‘West Coast’ worden ze gek van het Amerikaans populisme in de politiek, zo ondekte Meeus en hij schreef het op. Daar richten ze zich op de Aziatische markt. En daarin kon het stadje Lancaster niet achterblijven. Het stelde met loco-burgemeester Kit Yee Szeto een bestuurder aan die afkomstig is uit Hongkong. De filosofie erachter was helder: Kit Yee Szeto kreeg van het stadsbestuur de opdracht om voortdurend naar China te vliegen en contacten te leggen met het Aziatische bedrijfsleven. Szeto moest ze overhalen om te investeren in de lokale economie. Deze Aziatische partners konden zich settelen in Lancaster, juist om de regionale economie vooruit te duwen.
Er begon me iets te dagen. Een Duitse gedeputeerde van Economische Zaken zou geweldig zijn. Of het Staatsrechtelijk kan is de vraag. Het gaat meer om het idee. Stel bijvoorbeeld als Stuurgroep Werken naar Vermogen, waarin de zeven Oost Groninger gemeenten zijn gebundeld, een loco-gedeputeerde aan. Geef het beestje een naam. Het doel is om een persoon aan te stellen die maar één opdracht krijgt. De Duitse markt bewerken en bedrijven te verleiden zich te vestigen in Oost Groningen. Maak er als zeven gemeenten pakweg drie ton in euro’s voor vrij en geef het project twee jaar de kans. Niets doen is geen optie, er is maar één uitweg. Die uitweg biedt Den Haag al jaren niet meer, de Duitse heimat zal het voor ons moeten gaan doen. Al haal je in die twee jaar vijf bedrijven binnen die ieder vijf FTE voor hun rekening nemen, dan is de start al goed. Het gaat om de verbinding met onze Oosterburen. De Eems Dollard Regio doet goed werk door werkzoekenden warm te maken voor Duitsland, er is echter meer nodig dan dat. Bedrijvigheid, dáár gaat het om. En daar dient een economisch en politiek zwaargewicht voor te zorgen. Met de volledige steun van de zeven gemeenten. Ze hebben geen keuze. Het is aanhaken of voor altijd wegzakken in het veen.
Martijn Folkers