ZUIDBROEK – Een tijdje geleden stond in de krant dat de VVD landelijk 1 miljoen euro uittrekt voor de verkiezingen van 18 maart. De SP volgt op enige afstand met een budget van €750.000. Enorme bedragen, maar hoe staan de budgetten op provinciaal niveau ervoor? Ik heb wat mensen bij de verschillende partijen er eens naar gevraagd.
De lokale partijen pakken flink uit dit jaar. De Partij voor het Noorden heeft de volledige spaarpot op de kop gezet en investeert alles in deze verkiezingen. De partij heeft een budget wat ergens tussen de 30.000 en 50.000 ligt. Groninger Belang heeft een iets kleiner budget, net onder de 30.000. Een schril contrast met Vrij Mandaat dat zegt ongeveer €500,- te besteden.
Volgens de begroting op de website van de Groninger PvdA hebben de Sociaal-Demoraten dit jaar ruim 45.000 te besteden. Dat is bijna drie keer zoveel als D66. Beide partijen dragen een deel daarvan af aan een landelijke samenwerking. D66 heeft ongeveer 5.000 te besteden aan de provinciale campagne.
Waar wordt het aan uitgegeven?
Tijdens de campagne organiseren de meeste partijen bijeenkomsten en gaan ze zelf op pad. Zaalhuur en koffie worden uit het budget betaald. Daarnaast worden er posters, flyers en allerlei promotiemateriaal aangeschaft. Van pennen tot stickers, van buttons tot condooms. Als derde (en duurste) is er de advertising. Radio- en TV spots worden meestal door de landelijke partijen verzorgd, maar de provinciale campagneteams vullen dit vaak aan met advertenties in lokale kranten en internet ads.
Herkomst.
Het grootste deel van het campagnebudget is door de partijen bij elkaar gespaard. Belangrijkste bron van inkomsten is het lidmaatschap. Daarnaast vragen alle partijen hun leden om extra giften voor de campagne. Sommige partijen kennen een afdrachtregeling, waarbij gedeputeerden, wethouders en raadsleden gevraagd wordt om een deel van hun inkomsten af te dragen. Bij de SP gaat zelfs het hele salaris rechtstreeks naar de partij, die partij geeft hun mensen dan zelf een vergoeding.
Sinds 2013 zijn landelijk de regels voor financiering van partijen verder aangescherpt. Daarvoor kwamen grote ontraceerbare giften van zogenaamde vriendenstichtingen wel voor. Sindsdien zijn de giften boven 4500 online te vinden.
Bij Groninger Belang dragen de verschillende lokale fracties bij aan de kas, de partij werft bovendien donateurs. De Partij voor het Noorden heeft naast de contributie een extra inkomstenbron omdat ze verbonden zijn aan de landelijke OSF. Lokale fracties van de partijen maken vaak ook een beetje geld vrij om de provinciale campagne lokaal te ondersteunen. Als er tenminste nog wat in kas zit, na de verkiezingen in 2012 en 2014.
Sommige partijen organiseren speciale fondsenwervingsacties. De VVD is daar tot nog toe het meest creatief in, met een heuse veiling waarbij zelfs geboden kon worden op de baard van Mark Boumans.
Marc Hesp is communicatieadviseur en heeft diverse campagnes geleid. Voor Groot Groningen schrijft hij over wat hem opvalt in de campagne voor Provinciale Staten.