Interview Peter den Oudsten

GRONINGEN – De op één na beste lokale bestuurder van Nederland springt op vanachter zijn eikenhouten bureau in de hoek van zijn werkkamer. De lichte kamer in het statige oude raadhuis op de Grote Markt biedt een subliem uitzicht over ‘zijn’ stad, de stad die volgens hem alle potentie in zich heeft om dé ‘smartcity’ van het noorden te worden. Burgemeester Peter den Oudsten is onder de indruk van de onvoorstelbare dynamiek van Groningen. “Al die jonge mensen met een tegendraadse creativiteit, slimme studenten die het volkomen normaal vinden dat ze op andere manieren moeten zoeken naar hun bestaan. Dat stemt mij positief over de economische toekomst van Groningen.”

Bijna een halfjaar nu is Peter den Oudsten, een visionair die het veel liever heeft over de rol van Groningen in de noordelijke economie dan over de gemeentelijke herindelingen, burgemeester van ‘stad’. En hij is erg content met zijn baan, want Groningen valt hem alleen maar mee. “Als je eraan begint kijk je natuurlijk eerst: ‘wat is dit voor een stad?’ Het feit dat het een heel jonge stad is, de jongste van Nederland zelfs, trekt me heel erg aan. En de dynamiek ervan ook. Maar Groningen is nog veel dynamischer dan ik van tevoren had gedacht”, begint de burgemeester die bekend staat als een man die doorpakt, korte metten maakt met ingewikkelde en langlopende dossiers, over de stad heen kijkt en verbinding zoekt met andere Groninger gemeenten. Die dynamiek zit hem volgens Den Oudsten in jonge, slimme mensen die snel schakelen in een wereld die ongelofelijk snel verandert. “De tijd dat je 20 jaar voor één bedrijf werkt is voorbij. Werknemers van nu gaan een toekomst tegemoet met méér vrijheid, maar met minder vaste waarden waarop ze kunnen rekenen. Dat vraagt andere, creatievere manieren om in het bestaan te voorzien. En dat zie ik hier. Jonge mensen die succes hebben in de game-industrie zijn daar een prima voorbeeld van.”

In 2014 werd Den Oudsten verkozen tot één na beste burgemeester van Nederland. Aboutaleb van Rotterdam ging hem voor en Eberhard van der Laan (Amsterdam) werd derde in de verkiezing van het nieuws- en achtergrondenblad Binnenlands Bestuur. Bijna 6000 bestuurders en ambtenaren deden mee.

‘Met onderzoek dat hiér plaatsvindt, verdienen we geld over de hele wereld’

Den Oudsten vindt het imago van Groningen als ‘intellectuele stad’ buitengewoon goed. “De wereld wordt echt niet meer in Nederland bepaald hoor. Sillicon Valley, China, dáár zitten de creatieve geesten. Eindhoven, misschien Twente, spelen daar een rolletje in. Maar in Groningen wordt veel belangrijk onderzoek gedaan. Op medisch en ICT-gebied bijvoorbeeld. Onderzoek dat hiér plaatsvindt, maar waarmee over de hele wereld geld te verdienen is. Het UMCG doet momenteel veel onderzoek naar ‘Healthy Ageing’, dat erop gericht is hoe je op een gezonde en actieve manier ouder kunt worden. Dat is natuurlijk van wereldbelang. Als je ruimte wilt zoeken in economische ontwikkelingen, zul je ruimte moeten bieden aan jong ondernemerschap en onderzoek”, stelt de burgemeester die net terug is van werkbezoek in China. Daar gaat de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) als eerste universiteit van Nederland eind volgend jaar een eigen campus openen in Yantai, een stad op 700 kilometer afstand van Beijing. “De RUG gaat samenwerken met de Chinese Landbouw Universiteit. Het is de bedoeling dat 10.000 studenten daar vanaf 2017 hetzelfde hoger onderwijs krijgen als hier. Fantastisch toch?”

‘We zijn verder dan we ooit geweest zijn’

Het dossier waarin Den Oudsten al behoorlijke vorderingen heeft weten te boeken sinds zijn aantreden in januari, heet aardbevingsproblematiek. Hoewel de burgemeester een bloedhekel heeft aan ruziemaken en niet snel op boute uitspraken te betrappen is, was hij verbolgen over het rapport over de gevolgen van de gaswinning. Ziedend zelfs. “Mensen zijn gewoon misleid”, stelt hij over het onderzoek waaruit blijkt dat het ministerie van Economische Zaken en de NAM enkel oog hadden voor opbrengsten en blind waren voor de veiligheid van de inwoners van het gaswinningsgebied. Onlangs kreeg de stad Groningen 50 miljoen euro, door Den Oudsten uit onderhandeld, van de Rijksoverheid om kosten die zijn ontstaan als gevolg van de aardbevingen te kunnen betalen. “Er zijn eigenlijk twee werelden in de aardbevingen te onderscheiden”, legt Den Oudsten uit. “Eén: de schade. De zorg voor bestaande gebouwen, maar ook: op welke manier winnen we het vertrouwen van de inwoners terug? Het tweede punt is de economie. We willen graag helpen om de economie in de 11 gemeenten in het aardbevingsgebied weer op gang te brengen. Dat is voor ons als stad ook belangrijk, wij móeten daar een rol in spelen”, vindt de burgemeester die de hele aardbevingstoestand al een ‘economie op zich’ noemt. “We moeten bekijken wat er nodig is om woningen te versterken, dat geldt voor zowel bestaande als nieuw te bouwen huizen. Daarvoor is opleiding en onderzoek nodig. Ook de bouwsector gaat een belangrijke rol spelen. Je praat over een periode van ongeveer 20 jaar hè? Dat kan alleen als je een geoliede machine neerzet. Om het te organiseren hebben we een ‘Economic Board’ opgericht, die organisatie zit hierachter in het gemeentehuis. Er moet weer perspectief komen. Al is er al aardig wat bereikt. Het Centrum Veilig Wonen is opgericht om gedupeerden bij te staan en schades af te handelen, Hans Alders (voormalig PvdA-minister, red.) is aangesteld als Nationaal Coördinator Groningen, hij gaat de versterkingsoperatie leiden én we krijgen een overheidsdienst. We zijn verder dan we ooit geweest zijn.”

Smartcity

Op de vraag waar hij naar toe wil met Groningen in de toekomst, heeft Den Oudsten niet een concreet antwoord. “Een lastige. De positie van de stad in het Noorden is belangrijk. Daarbij moeten we samenwerken met andere steden als Emmen en Leeuwarden. Samen moeten we dé economie van het noorden vormen, die centraal aangestuurd wordt. Daarbij is de kracht van Groningen onmisbaar. Dus wat ik zou willen? Een stad met innovatie, creatieve industrie, jonge ondernemers, samenwerking met andere steden. Smartcity-concepten, een stad met heel veel mogelijkheden. Groningen als Smartcity. Dat zou geweldig zijn.” Het beeld dat Den Oudsten schetst ligt een beetje in de lijn met de uitspraak die Harm Post, directeur van Groninger Seaports -die Google wist binnen te trekken in de Eemshaven- onlangs deed. Hij stelde voor om de slogan ‘Er gaat niets boven Groningen’ te veranderen in ‘Er gebeurt niets meer zonder Groningen’. “Als burgemeester kan ik dat niet zeggen, maar het klinkt me als muziek in de oren.”

 

CV

Naam: Peter Erick Johan den Oudsten

Geboren: Leeuwarden, 24 oktober 1951

Burgerlijke staat: Gehuwd, 2 kinderen

Carrière: 1986-1997 Raadslid voor de PvdA in Leeuwarden

1997-2001 Wethouder gemeente Leeuwarden

1998-1999 Waarnemend burgemeester Leeuwarden

2001-2005 Burgemeester Meppel

2005-2014 Burgemeester Enschede

2015-heden Burgemeester Groningen