WESTERKWARTIER – Stichting Westerwijs en Penta Primair slaan de handen ineen en willen op 1 januari 2017 samengaan. “Het is heel bijzonder, wat wij hier proberen te doen”, aldus Gerrit Rotman, directeur van Stichting Westerwijs. “Een openbare en een christelijke stichting die samen willen fuseren, dat is uniek.”

Het begon allemaal in 2006, toen de krimp zich nadrukkelijk aankondigde in Sebaldeburen. Op de beide basisscholen in het dorp zaten eigenlijk te weinig kinderen om de scholen goed draaiende te houden. Toen is er door de beide stichtingen gezegd: waarom gaan we niet samenwerken? En zo geschiedde. De Aquarel in Sebaldeburen was de eerste informele samenwerkingsschool van de beide stichtingen. Informeel, omdat (het) formeel en officieel gezien een samenwerkingsschool niet ‘mag’, vertelt Johan Heddema, directeur-bestuurder van de Stichting Penta Primair. “Een heel technisch verhaal, maar een christelijke en openbare school ‘mogen’ niet zomaar fuseren tot samenwerkingsschool.” Het idee van een echte fusie ontstond ongeveer 3 jaar geleden. “Wij hebben daar een oplossing voor. Wij willen een nieuw bestuur vormen na de fusie, een bestuur wat zowel christelijke als openbare invloeden heeft, zodat de identiteit van beiden gewaarborgd blijft.”

Heddema vertelt verder. “We gaan een mix maken, een samenwerkingsbestuur. De situatie waar wij nu inzitten, met betrekking tot die wet, is dat we alleen samenwerkingsscholen zouden mogen vormen als de scholen zouden ‘omvallen’ volgens artikel 64c van de Wet Primair Onderwijs. En bij ons is dat niet het geval. Wel verwachten we dat er een nieuwe wet aan zit te komen, speciaal voor deze situatie, waardoor het dus wel ‘mag’. Eigenlijk lopen wij gewoon heel erg voor op nieuwe wetgeving”, lacht hij.

Het idee na de fusie is dat de stichtingen samen de zorg gaan dragen voor de 37 scholen en 5000 leerlingen, die onder de stichtingen vallen in het Westerkwartier en Noordenveld. In de krimpende dorpen wordt gekeken naar oplossingen voor samenwerkingsscholen. “Maar het móét niet”, aldus Rotman. “Als een bijzondere en openbare school beiden goed draaien in een dorp, is er geen reden om die scholen samen te voegen. Maar de leerkrachten en ouders kunnen het natuurlijk wel aangeven als ze dat wél graag zouden willen. Na de fusie zullen er dus drie soorten scholen zijn: samenwerkingsscholen, openbare scholen en christelijke scholen.”

“Er zijn inmiddels al acht informele samenwerkingsscholen”, gaat Heddema verder. “Onder andere door de krimp. Sinds 2002 zijn er al 1500 minder kinderen op de scholen. Dit is niet iets van de afgelopen tijd, dit is al jaren bezig. Kijk bijvoorbeeld naar De Aquarel. Voordat het een samenwerkingsschool werd zaten er 50 kinderen op de school van Westerwijs en 30 op die van Penta Primair. Samen werden dat er dus 80 op De Aquarel, waar er inmiddels nog maar 45 van over zijn.”

“Daardoor zijn we ook gaan nadenken over minder groepen”, gaat Heddema verder. “Zodat de leerkrachten met minder groepen kunnen werken. Een gemiddelde schoolgrootte van zo’n 80 leerlingen en daar waar het bij uitzondering kleiner moet, wordt het maatwerk. De groepen 1 en 2 gingen bij elkaar, 3 en 4 ook, 5 en 6 en tot slot 7 en 8. Dan heb je vier grotere groepen. Want het kan zo zijn dat er in groep 5 bijvoorbeeld 2 kinderen zitten, terwijl er in groep 6 dan 13 kinderen zitten. Dan is het idealer om dat samen te voegen.”

Het financiële aspect is geen probleem bij de fusie, vertellen de beide directeuren. “Penta Primair is een stichting die jaarlijks 18 miljoen omzet”, vertelt Heddema. “Ja, de christelijke broeders hebben altijd meer geld dan de openbare”, lacht Rotman, “wij moeten het doen met 12 miljoen.” “Dat komt, omdat de Stichting Penta Primair meer private middelen en meer scholen heeft”, vult Heddema aan. Rotman is een jaar geleden aangesteld om de stichting Westerwijs weer financieel gezond te maken, na de onnodige en overbodige uitgaven van voormalig directeur Luc de Vries. Binnen een jaar tijd had Westerwijs weer een overschot op de begroting en is de stichting inderdaad financieel gezond. “Het werd ook wel een beetje uit z’n verband getrokken toen het nog aan de gang was. Ik probeer dan ook altijd uit te leggen dat het eigenlijk wel meeviel”, aldus Rotman.

De stichtingen zijn momenteel druk bezig om aandacht de vragen voor het probleem van de krimp bij de landelijke politiek. Zo hebben ze bijvoorbeeld zendtijd gekocht in het programma LifestyleXperience. “We hebben dat betaald uit het PR-potje van de fusiekosten”, legt Heddema uit. “Het beeldmateriaal kunnen we ook gebruiken voor eigen doeleinden”, vult Rotman aan. “Dus in plaats van dat we folders zouden laten drukken, hebben we gekozen voor een landelijke zendtijd met als bonus dat we nu zelf een grote voorraad eigen beeldmateriaal hebben.”

“Het belangrijkste is dat er geen concurrentie tussen de beide stichtingen is”, aldus Rotman. “De identiteit van beide stichtingen moet gewaarborgd blijven en we moeten elkaar vertrouwen. Anders zou een fusie niet kunnen.”