ALTEVEER – Het is op 1 september exact vijftien jaar geleden dat de Nederlandse telegramdienst ermee zou ophouden. Desondanks is het telegram nog steeds springlevend. Zo maakt de Nederlandse telegrammendienst nog altijd deel uit van het wereldwijde telegramnetwerk. En dat allemaal dankzij een kleinschalig bedrijfje in het Groningse Alteveer.

KPN en TPG trokken in 2001 de stekker uit de eigen telegramdienst. Het telegram was in ogen van deze deskundigen een volledig achterhaald communicatiemiddel geworden. Het was volgens deze experts zelfs dermate onbruikbaar, dat ze de eigen telegramdienst in eerste instantie zelfs niet eens wilden verkopen. De stekker eruit. Afgelopen, uit. Dat was het devies. Maar het liep even anders.

Persoonlijke communicatie

Sinds het moment dat de telegram dood werd verklaard, viert het alweer zijn derde lustrum. En het telegram is nog altijd een bloeiend communicatiemiddel. “In een tijd van steeds meer, maar ook killere communicatie, is het telegram een baken van persoonlijk contact. Wie bijvoorbeeld wat te vieren heeft, krijgt misschien tientallen gelukwensen via WhatsApps en honderden Facebookfelicitaties. Maar die ene felicitatie die fysiek door een telegrambesteller wordt afgeleverd, die staat over jaren nog steeds in het geheugen gegrift”, vertelt telegram- en telexdeskundige Rob van Hoof. Hij signaleert een duidelijk verband tussen ingrijpende gebeurtenissen in het nieuws en pieken in aantallen telegrammen: “Gebeurt ergens een ramp of zijn terroristische aanslagen, dan worden er veel telegrammen verstuurd voor morele ondersteuning. Dat gebeurt door hoogwaardigheidsbekleders zoals presidenten, ministers en koningen, maar ook door bijvoorbeeld zakenrelaties en burgers naar hun familieleden en bekenden over ver.”

Mondiaal marktleider

Van Hoof is de man achter Unitel, het bedrijf dat in 2001 de Nederlandse telegrammendienst voortzette. Naast Telegram.nl runt het bedrijf telegramdiensten, telegramsystemen en telexsystemen in zo’n tachtig landen over de hele wereld. Daarmee is Unitel mondiaal marktleider. Van Hoof: “Wij bezorgen telegrammen voor iedereen: voor burgers, presidenten en koningen, voor eenmanszaken en wereldbanken. Een telegram krijgen is bijzonder, niet alledaags en indrukwekkend.’’

Onvergelijkbare impact

“Het telegram is een love brand geworden’’, vertelt Van Hoof. “Het is misschien een stukje nostalgie, maar het telegram is een middel met onvergelijkbare impact. Het geeft invulling aan de behoefte van mensen aan persoonlijke communicatie op afstand. En die puur menselijke behoefte blijft zeker bestaan.”