Reconstructie van een bewogen week
WINSCHOTEN – Het CDA was een week lang het middelpunt in politiek Oldambt. Struikelblok was de begroting voor 2015, waarbij fractievoorzitter Geert van der Wal de OZB-verhoging naar tien procent ‘to much’ vond. Van der Wal kreeg naar eigen zeggen steun van fractielid Frans Huizing. Amper twee weken later is alles anders. Huizing is weer binnenboord gehesen bij het CDA en de partij is door de overige coalitiepartijen weer in genade aangenomen. De gerechtvaardigde vraag is alleen: hoe lang duurt het tot de volgende crisis?
Want dat de fusiegemeente Oldambt na minder dan vijf jaar na haar herrijzenis een verre van stabiel baken is gebleken is zo onderhand wel duidelijk geworden. In 2012 stapte Bé Zwiers (PvdA) als wethouder op, werd Rikus Brader (SP) verzocht het college te verlaten en een jaar later stapte Hans Polman (PvdA) als opvolger van Zwiers ook op. Tel daarbij op dat de fractie van GroenLinks zich vanaf 2013 Progressief Oldambt is gaan noemen en de malaise van de afgelopen jaren is verklaard. Vanaf dit jaar zou alles anders worden. Een ‘stabiel en evenwichtig’ akkoord tussen de SP, PvdA, CDA en Partij voor het Noorden zou het Oldambt weer een rooskleurig perspectief moeten geven, ondanks de grote opdrachten die de gemeente vanuit het Rijk kreeg overgeheveld. Echter, bij de eerste de beste hobbel ging het al mis. Amper vier maanden na de presentatie van het coalitieakkoord steigerde CDA-fractievoorzitter Geert van der Wal nadat het college aangaf de OZB te willen verhogen naar tien procent. Dit om de begroting voor 2015 dekkend te krijgen. Van der Wal gaf aan onder geen beding hiermee akkoord te gaan en kreeg daarbij steun van CDA-raadslid Frans Huizing. Partijgenoot Peter Hagedoorn sprak echter zijn steun uit aan Ricky van den Aker (CDA-wethouder) en de malaise binnen de partij was een feit. Op donderdag 9 oktober brachten de coalitiepartijen het persbericht naar buiten dat het CDA de coalitie verlaat. Fractievoorzitter Geert van der Wal wilde niet tornen aan de gemaakte afspraken in het coalitieakkoord. Volgens de SP, PvdA en de Partij voor het Noorden had de realiteit het akkoord ingehaald en moest er worden bezuinigd. Een van de maatregelen, het verhogen van de OZB naar tien procent. Van der Wal wilde niet, aangezien er in het coalitieakkoord met pijn en moeite was afgesproken dat de verhoging slechts twee procent zou bedragen. Een dag later voelde Van der Wal al nattigheid. “Op vrijdag was het al aan het schuiven”, vertelt hij. “Ik heb mijn standpunt nadrukkelijk vastgelegd en Frans Huizing er meerdere malen naar gevraagd. Hij zei volmondig ja.” Met andere woorden, volgens Van der Wal werd hij gesteund door Huizing bij het niet steunen van de begroting. Iets wat Huizing bevestigt noch ontkent. “Ik heb aangegeven een gesprek te willen over de verhoging van de OZB van acht procent”, legt Huizing uit. “Alleen die tijd is er niet geweest. Voor de rest verwijs ik je door naar onze fractievoorzitter Peter Hagedoorn.”
Opgestapt
Van der Wal kondigde een dag later bij RTV Logo aan dat hij opstapt als raadslid voor het CDA en zelfstandig verder gaat. Wéér enkele dagen later, op dinsdag 14 oktober, stuurt hij een brief naar de leden van het CDA in Oldambt. De leden van de partij komen namelijk op woensdag 15 oktober bij elkaar om te praten over de ontstane situatie. Van der Wal is in elk geval stellig over het standpunt van Huizing om de begroting wel of niet te steunen. “Voor de zekerheid heb ik toen met Frans gebeld en nogmaals verstaan naar zijn standpunt en gewezen op de consequenties van ons gezamenlijk standpunt”, schrijft hij. “Frans bleef onvoorwaardelijk bij zijn standpunt en wist van de gevolgen.” Achteraf probeert Van der Wal te reconstrueren wat er is gebeurd. “Ik kan me voorstellen dat wanneer je niet sterk in je schoenen gaat, je omgaat”, peinst Van der Wal. “
In de ogen van coalitiepartijen SP, PvdA en PvhN is Van der Wal de boeman. Hij was het immers die niet instemde met de begroting en de coalitie aan het wankelen bracht. De partijen kunnen na een ‘goed gesprek’ echter weer volle kracht vooruit. “De intentie is om de rit uit te zitten”, vertelt Jurrie Nieboer, fractievoorzitter van de Partij voor het Noorden. “Het verhaal van Frans Huizing is dat hij nooit met Geert van der Wal is meegegaan. We gaan dan ook vol vertrouwen met elkaar verder. Het college zit namelijk goed in elkaar.” De oppositiepartijen onder aanvoering van D66 hebben echter in een interpellatiedebat in de Oldambtster gemeenteraad om opheldering gevraagd. “Toen ik hoorde dat het misging heb ik de SP gevraagd of het probleem uit de wereld zou zijn wanneer Geert van der Wal het CDA zou verlaten”, vertelt D66-voorman Johnny de Vos. “Volgens Martin Viel was dat geen optie. Toen ben ik gaan nadenken: ‘wat is er dan aan de hand?’ Echter, een week later blijkt dat het opstappen van Van der Wal er juist wel voor heeft gezorgd dat het CDA weer een coalitiepartij is. Hoe zit dit eigenlijk? Jij (doelend op de redactie van Groot Groningen) schrijft de krant er weer vol mee, maar voor het imago van onze gemeente is zó waardeloos.”
De uitkomst van het interpellatiedebat van gisteravond was bij het ter perse gaan van deze krant nog niet bekend.