Interessant finaledebat met Kirsten de Wrede als verrassende winnaar
GRONINGEN – Het was een enerverende avond, afgelopen zaterdag in het Provinciehuis in de stad Groningen. Het verkiezingsdebat wat live werd uitgezonden op RTV Noord, leverde vermakelijke, interessante en onderhoudende televisie op. Met een rustige start in de eerste ronde, want zoals zo vaak zat het venijn ook hier in de staart.
Provinciehuis, zaterdagmiddag om vijf uur. De eerste debaters en hun aanhang druppelen het atrium binnen, om zich voor te bereiden op het finaledebat. Het is ook niet niks, pakweg twintig minuten lang debatteren voor de Provinciale Statenverkiezingen van woensdag. Ze zijn er allemaal, de negentien lijsttrekkers voor zowel de landelijke partijen als de regionale nieuwkomers. Over het algemeen voelen ze de steun van hun achterban, die op hen inpraat, bemoedigt en schouderklopjes geeft. Op één lijsttrekker na. Red het Noorden-voorman Jerry Scholtens ligt namelijk in de clinch met nummer twee Piet Muijzert uit Oude Pekela. Een ruzie live uitvechten in een radio-uitzending op Noord doet het binnenhalen van stemmen geen goed. En dan gooit diezelfde Muijzert ook nog een mail de deur uit waarin hij Scholtens beticht van het ‘overplakken’ van zijn posters.
Wanneer de klok naar zes uur kruipt en de avond invalt nemen de zenuwen toe. De aanwezige mensen in het atrium schuifelen langzaam richting de Statenzaal of naar de tribune. Oost-Groningen is politiek in ieder geval prima vertegenwoordigd. De verbeten trek van VCP-lijsttrekker Jan Kenter, ondersteund door icoon Engel Modderman en Pekelder voorman Johan Swarts. Modderman lijkt een opvolger te krijgen in het Oldambt. Want Kenter heeft zich verrassend sterk gepresenteerd in het eerste tv-debat. Ook Bé Zwiers van Partij voor het Noorden maakt zich op en campagneleider Jurrie Nieboer nestelt zich in de relaxte stoelen op de tribune. ChristenUnie-lijsttrekker Stieneke van der Graaf werpt nog een liefdevolle blik op haar man Harmen Trimp, die met nummer zes Fredric Geijtenbeek op rij één zit.
Die opbouw van spanning, de transformatie van ontspannen gezichten tot strakke kopjes maken de Provinciale Statenverkiezingen tot een feestje. Het debatteren is een hoogtepunt en voor getogen Pekelder Remy van Mannekes is het zaak om de boel in goede banen te leiden. Bepaald geen sinecure, want ga er maar aan staan met negentien (!) mannen of vrouwen die ieder het hoogste woord willen voeren. Aan ‘characters’ geen gebrek, want naast Kenter is ook Pé Langen (Grunnegers veur Stad en Ommelaand) niet vies van een opportunistisch woordje en ook William Moorlag (PvdA) ligt mediatechnisch altijd goed in de markt. Moorlag kan snel schakelen en heeft altijd een goede quote. Mark Boumans (VVD) is de man die het meest ‘naturel’ acteert, Sandra Beckerman (SP) die qua uitschreeuwende frustratie zó bij de vakbond terecht kan en Tim Zwertbroek die door zijn partij in de spits is opgesteld, maar weigert om open kansen te scoren. Liever geeft Zwertbroek de bal breed, om vervolgens door de defensie van de tegenpartij te worden afgetroefd.
‘In control’
Er zijn drie debatrondes, waarbij de politici laat op stoom komen. In de eerste ronde onderscheidt CU-voorvrouw Stieneke van der Graaf zich als debater het meest, gevolgd door Bé Zwiers die zich herstelt van een onwennige avond in Zeerijp. In de tweede ronde heeft Bram Schmaal pech, want het gaat over de agrarische sector en laat Groninger Belang nou daar net niks in haar partijprogramma over hebben opgeschreven. De ambitieuze coöperatie van partijen kan het verschil niet maken en de gedroomde tien zetels lijken ver weg. Mark Boumans (VVD) is in deze ronde zichzelf en dat is een fascinerend gezicht. De liberaal kan uitdelen, verwoordt punten gemakkelijk en blijft altijd ‘in control’. Dat laatste kan zeker worden gezegd van Kirsten de Wrede van de Partij voor de Dieren. Ze blijft in het punt over de intensieve veehouderij altijd rustig, breekt in waar het kan en kan zorgvuldig formulerend haar punt maken. Één keer begint ze aan een technisch verhaal, maar geprikkeld door ‘anchorman’ Van Mannekes weet ze zich hier ook knap uit te praten. Een verademing tussen de soms schreeuwende politici van deze avond.
De derde ronde is het meest interessant. Met de economie als thema en de battle Beckerman (SP) versus Moorlag (PvdA) ga je automatisch op het puntje van je stoel zitten. Want daar waar je zou verwachten dat twee linkse partijen elkaar weten te vinden, is het al jarenlang hommeles tussen de SP en PvdA. Ook vanavond, wanneer Beckerman geen mogelijkheid onbenut laat om het ‘Haagse afbraakbeleid’ onder vuur te nemen. Ze komt met een ‘doorgerekend banenplan’ en wijst naar Moorlag dat onder leiding van de PvdA-gedeputeerde de werkloosheid in Groningen is opgelopen. Moorlag blijft echter scherp: “Het is niet alleen afrekenen, maar vooral doorrekenen”, reageert hij richting Beckerman, waarbij hij de slogan van de SP omdraait. Want de inwoner van Winsum zit in een lastig parket. Alle vuurpijlen worden op hem afgeschoten, ook Pé Langen grijpt zijn kans en schreeuwt uit dat Moorlag zaken heeft gedaan met ‘louche figuren’. “Het museum voor schone onzin is weer verrijkt met een mooi stuk”, repliceert Moorlag gevat, die ook Nette Kruzenga (Groningen Centraal) fulminerend voor zich ziet staan.
Dat deze kritiek hem niet onberoerd laat is wel te zien op de televisie. Want de zweetdruppels staan vuistdik op het voorhoofd van de PvdA-aanvoerder. Desondanks blijft de sociaal-democraat rustig, brengt hij zijn standpunten helder over en doet hij een gooi naar de winst in het debat. Ook Sandra Beckerman (SP) komt hiervoor in aanmerking, maar de winnaar is echter een verrassende. Want alhoewel het venijn in de staart zit, heeft Kirsten de Wrede (Partij voor de Dieren) zich in de tweede ronde uitstekend gepresenteerd. Zonder schreeuwen en keiharde aanvallen heeft ze weldegelijk enkele stevige uitspraken gedaan over de schande van intensieve veehouderij. De kleintjes hebben zich in de personen van Langen en Kenter ook uitstekend staande gehouden in het ‘geweld der groten’. Nu is de stembus het eindstation voor wederom een enerverende periode. De partijen en hun achterban moeten er misschien niet aan denken, maar voor Groot Groningen mag het ieder half jaar wel campagnetijd zijn. Op naar woensdag 18 maart!