ZANDBERG – Formeel gezien staat Café Zandberg in Musselkanaal. Aan de A-weg 30. Sta je recht voor het café dat al lang geen café meer is, dan staat precies links – aan het uiteinde van de parkeerplaats- het plaatsnaambordje Zandberg. En voor de liefhebber: het staat te koop. 89.000 euro is de vraagprijs. Niet veel geld, al moet er – zo zegt aanbieder Woonwijs – wel het een en ander aan gebeuren. Café Zandberg dus. Sportcafé. Dáár gebeurde het. Voetbalbolwerk. Wielerbolwerk. Geert en Ellie. Martin. Jammer dat het café elke dag meer en meer verpaupert. Het zou op de werelderfgoedlijst van de gemeente Stadskanaal moeten, zou die al bestaan. Of getransformeerd moeten worden tot museum. Maar eigenlijk moeten Dick, Wim en Martin het pand kopen.
Marc Streel – wie kent hem niet- denkt nog wel eens aan dat wit gepleisterde pand in Zandberg. De wielrenner won er op 12 mei 2002 de tussensprint in een etappe van de Giro d ’Italia. Die Italiaanse ronde begon in dat jaar in Groningen, na een goed gesprek tussen de Paus en de Paus van Vries, Dick Heuvelman. Pal voor Café Zandberg werd een witte streep getrokken. Streel ging er als eerste overheen. Salvodelli won de Giro van 2002 en werd uitgeroepen tot ereburger van Zandberg. Of hij dat zelf weet, is maar de vraag. Dat Zandberg aangedaan werd en de duurbetaalde wielrenners niet gewoon de doorgaande weg voor de kiezen kregen, kwam vooral door Wim Mensen. Mensen werd geboren in Zandberg en deed er alles aan om de Giro daarom door z’n geboortedorpje te krijgen. Heuvelman fluisterde de Paus wat in het oor en het was rond. Zandberg stond op de kaart. Na de Giro werd op 12 mei jarenlang een soort van reünie gehouden. Nu niet meer. Wat rest zijn de inmiddels vergeelde krantenknipsels en de verhalen van Wim. Verhalen die hij tot zijn dood zal verspreiden. Niets mis mee.
Op het moment dat Zandberg door toedoen van de Paus ineens wielerdorp was, stond het meest prominente pand van het gehucht vooral bekend als uitvalsbasis voor voetballers. Het was een voetbalcafé. Dat begon toen Harrie Beishuizen kastelein werd. Beishuizen speelde jarenlang libero bij Musselkanaal en later ergens in Duitsland. Voor keiharde Duitse Marken. Harrie was een joviale vent. Actief ook. Hij rookte een sigaartje en liep in de zomer vaak op slippers. Omdat Harrie bier tapte, kwamen al snel voetballers naar Café Zandberg. Zo gaat dat nou eenmaal. De kroeg werd echter voorgoed voetbalcafé toen Geert Smit het café ging runnen. Toen was er geen houden meer aan.
Smit dus. Uit Valthermond. Een man met een hart van goud. Met humor en – zo nu en dan- met nukken. Geert had de gave om iedereen voor zich te winnen. Binnen no-time zat zijn toko bomvol. Met voetballers, vooral op zondagavond. Spelers van SC Stadskanaal, Nieuw Buinen, Musselkanaal en Valthermond meldden zich massaal. Om in korte tijd heel veel bier te drinken en het ook nog even over de gespeelde wedstrijd te hebben. Bij Geert werden transfers geregeld. Martin Drent – vriend van Geert en destijds spits van FC Groningen- was er kind aan huis. Hij voelde zich er thuis. Nu Martin definitief huismus geworden is, wordt hij er liever niet aan herinnerd, maar toch. In Zandberg kon Martin helemaal zichzelf zijn. Werd hij niet lastig gevallen. Was hij één van de velen en keek niemand op als ie net als talloze andere bezoekers van het café in kennelijke staat van bier letterlijk over de drempel viel. Dan pakte Geert gewoon zijn verbandtrommel even en waren alle problemen even snel verdwenen als ze gekomen waren. Michel van Oostrum. Jan de Jonge – thans trainer op Cyprus- maar ook Frank Broers ( toen aanvoerder van FC Emmen), René Nijgh, Paul weerman en Arjan Blaauw. Allemaal kwamen ze zeer regelmatig even langs. Net als Wim Mensen dus en ook Dick, vriend van de Paus. Dick was een soort van vaste gast in het sportprogramma van de LOK. Anchorman Bert ten Hoff zond er destijds regelmatig live uit. Dick zat er dan altijd. Wim ook. Net als voetbaliconen uit de Kanaalsreek als Aty Rasters, Albert Koops en Henry Meijerman. Op zondagavond begon het grootste deel van de voetballers hun Derde Helft in Valthermond, waar Willy Ploeger een café bestierde. Ploeger was een uitstekende amateurvoetballer, al herinnerde iedereen vooral een situatie dat Willy een corner nam en in plaats van de bal de cornervlag raakte. Het houten paaltje brak in tweeën. Het voorval achtervolgt Ploeger nog steeds. Na Ploeger ging de reis naar Zandberg, gelegen op vrijetrap-afstand. Iedereen wist dat. Wilde je op zondag na een wedstrijd een voetballer spreken, dan reed je of naar Geert of naar Willy. Elke zondag reed dus een konvooi auto’s van Zandberg naar Valthermond en andersom. Oom agent met blaasapparaat was kennelijk op zondag vrij. Hij had z’n vingers blauw kunnen schrijven.
Geert was actief. Volkszanger Jannes bijvoorbeeld, werd regelmatig geboekt. Jannes was toen nog een soort van beginnend artiest, net als zanger Bouke. Ook hij was vaste gast bij Geert. En het verveelde nooit. In 1998 zaten ongeveer honderd mensen in Geert’s café op een piepkleine televisie naar Argentinië- Nederland te kijken. Toen Bergkamp scoorde en Jack van Gelder zijn orgasme camoufleerde door dertig keer de naam van de doelpuntenmaker te schreeuwen, sneuvelde er een raam. Na het laatste fluitsignaal lag er iemand in het kanaal. Bij Geert kon alles. Het was er altijd gezellig.
Geert was zoals gezegd een bijzondere man. Als Ellie – zijn toenmalige vriendin- vroeg of Geert voor haar en wat gasten broodjes wilde halen, stapte Geert in de auto om vervolgens bij de benzinepomp in plastic verpakte en doorgaans wat droge broodjes aan te schaffen en die bij terugkomst op tafel te gooien. Zo had Ellie het dus niet bedoeld. Geert was meer gezelligheidsdier dan zakenman. Als iedereen het gezellig had, genoot hij ook. En pas op. Dat er vrijwel nooit trammelant in zijn steevast bomvolle café was, had óók te maken met Geert. Smit had de gave zich nogal duidelijk uit te spreken over wat kon en wat beslist niet kon. Met Geert speelde je geen spelletjes.
Waarom het op een gegeven moment minder werd, is me niet bekend. Geen idee. Na Geert probeerden anderen het ook, veelal zonder succes. Zandberg was Geert. Niemand die het succes kon evenaren, laat staan overtreffen. Nu staat het pand te koop. 89.000 euro voor 570 vierkante meter eigen grond. Drie slaapkamers. Bestemming wonen en horeca, een ruimte parkeerplaats/tuin. De koel- en tapinstallatie van Amstel is nog aanwezig. Net als de lantaarnpaal pal voor de kroeg. Vijf maanden al rijden mensen voorbij. Niemand die werk maakt van het wieler- en voetbalbolwerk. Niemand kijkt op of om. Dick, Wim en Martin zouden de koppen eens bij elkaar moeten steken. Het trio zou samen Café Zandberg moeten kopen. En al zouden ze er niets mee doen, we weten dan wel dat het blijft zoals het is en was. Dat Amstel bord aan de zijkant. De tap. De herinneringen.
Ze moeten blijven.
Vincent Muskee