OLDAMBT – Snel internet. Voor de meeste mensen in Nederland een vanzelfsprekend iets. De MB’s stromen moeiteloos de woningen binnen en –behoudens de storingen- heeft niemand echt te klagen over de snelheid van de online wereld. Wie verder naar het Noorden trekt merkt al snel dat de reis zijn of haar internetsnelheid niet ten goede komt. Overigens zonder dat het in de grotere plaatsen in het Noorden storend wordt. Hoe anders ligt dat in de buitengebieden van de provincie Groningen, alwaar veel huishoudens nog altijd blij zijn met iedere byte die via de digitale snelweg de huiskamer weet te bereiken. Een ‘foutje’ van de grote commerciële marktpartijen die verzuimd hebben de buitengebieden in te trekken.
‘Breedband is zeer belangrijk. Juist in de buitengebieden die toch al krimpen’
“Toch is snel internet ook belangrijk voor de mensen die in de buitengebieden wonen”, vindt Laura Broekhuizen, wethouder van de gemeente Oldambt. “Sterker nog, juist in deze gebieden is het belangrijk dat mensen kunnen beschikken over breedband. De buitengebieden in de provincie Groningen hebben al te maken met krimp. Laten we dus in ieder geval zorgen mensen niet hoeven te verhuizen doordat ze bijvoorbeeld niet thuis kunnen werken.” Normaal gesproken zorgen commerciële grootmachten ervoor dat iedere huis in Nederland beschikt over een fatsoenlijke internetverbinding. “Zij hebben echter verzuimd het gebied in te trekken”, aldus wethouder Broekhuizen. “De zogenoemde ‘return of investment’ is te laag. Dat houdt gewoon in dat er simpelweg te weinig winst in zit voor de commerciële marktpartijen, die dus afzien van de aanleg en het gebied links laten liggen. Dat geldt overigens niet alleen voor de kleinere dorpen in mijn eigen gemeente Oldambt, maar ook voor de andere gemeenten in de provincie Groningen.” Een oplossing is de aanleg van snel internet neer te leggen bij coöperaties. Inwoners van bepaalde dorpen en regio’s die zich op vrijwillige basis inzetten voor een breedbandverbinding in hun regio of dorp. Belangeloos en zonder winstoogmerk. “Daar zijn regelingen voor”, weet Broekhuizen. “Normaal gesproken krijgen coöperaties geen financiële steun vanuit de overheid, omdat de overheid niet mag concurreren met marktpartijen. Maar nu de marktpartijen afzien van hun eerste recht op het aanleggen van de snelle internetverbindingen is de weg vrij om de coöperaties de steun te bieden die zij nodig zijn, want steun hebben zij zeker nodig.
Deze coöperaties bestaan uit vrijwilligers. Normale mensen met een normale baan. Van hun wordt verwacht dat zij zich ‘eventjes’ gaan inzetten voor een groot en belangrijk iets als een acceptabele en snelle internetverbinding. Zonder daar dus zelf financieel beter van te worden.” Een hele belasting voor vrijwilligers. Temeer omdat de provincie verwacht dat deze coöperaties de aanleg gelijktijdig aanbesteden, als waren zij een marktpartij. “Zo’n forse klus kan je niet bij vrijwilligers neerleggen”, vindt de wethouder van Oldambt. Vandaar dat Laura Broekhuizen, samen met wethouder Fred Stol van de gemeente Zuidhorn, een kenniswerkplaats in het leven heeft geroepen waar hard gewerkt wordt om een oplossing te vinden voor de ontstane problemen. Broekhuizen: “Wij proberen de coöperaties zo goed mogelijk te helpen en te ondersteunen. Samen met elf andere Groningse gemeenten hebben wij de krachten gebundeld om de regels zo goed mogelijk toe te passen en het onderste uit de kan te halen.” De samenwerking tussen de elf Groninger gemeenten buiten het aardbevingsgebied bleek ook hard nodig. In Noord-Groningen was men al langer bezig met de aanleg van snel internet door coöperaties en had men dus een flinke voorsprong in kennis opgedaan. Kennis die ook de gemeenten buiten het aardbevingsgebied graag wilden benutten. “Het is een complexe materie”, weet Broekhuizen. “Daarom hadden wij ook graag extra tijd gehad om de materie goed te bestuderen.” Die tijd werd de elf gemeenten echter niet gegund. Daar waar een deel van de provincie meer tijd wilde hebben om tot een goede planning te komen, daar wilde het noordelijke deel spijkers met koppen slaan en beginnen met de aanleg. De situatie mondde uiteindelijk uit in een flink debat binnen de Provinciale Staten, die uiteindelijk besloten dat de aanleg in Noord-Groningen van start kon gaan. Een klap in het gezicht van de wethouders van Oldambt en Zuidhorn die zich hard hebben gemaakt voor de buitengebieden in héél Groningen. “Toch is het nog niet gedaan”, verzekert Broekhuizen ons. “De provincie heeft beloofd het hele gebeuren in ons gebied goed in de gaten te houden. Tevens hebben zij regels neergelegd en met die regels gaan wij nu aan de slag. Het is nog even kijken hoe wij het beste te werk kunnen gaan om het maximale resultaat te bereiken, maar het gaat zeker goed komen.” Als voorbeeld wordt er gekeken naar de Kop van Drenthe waar coöperaties in bijvoorbeeld Roderwolde succesvol zijn geweest in de aanleg van snel internet. “We geven zeker niet op”, besluit Broekhuizen. “De groep waarmee we werken heeft een enorme energie. Er is dus geen reden om de handdoek te gooien.”