GRONINGEN – Het Martini Ziekenhuis in Groningen heeft een specialistisch Delierteam. Dit team bestaat uit verpleegkundigen en artsen van de afdeling Psychiatrie en Geriatrie. Zij behandelen patiënten waarbij er sprake is van een plotselinge optredende verwardheid die van tijdelijke aard is. Jaarlijks ziet het Delierteam ruim tweeduizend  patiënten in het hele ziekenhuis. Zij kunnen direct advies geven over de behandeling van het delier. Ook ’s nachts en in de weekenden is er een geriater of psychiater voor hen beschikbaar. Elke patiënt met die dat nodig heeft, komt direct onder begeleiding van het Delierteam en krijgt zo de specifieke zorg die hij op dat moment nodig heeft. Het Martini Ziekenhuis heeft hierin een nationale én internationale voorbeeldrol.

Een delier is een van de meest voorkomende complicaties bij oudere patiënten tijdens een ziekenhuisopname. Een delier heeft een lichamelijke oorzaak en ontstaat door een ernstige ziekte, infectie of trauma in combinatie met een zwakkere gezondheid door bijvoorbeeld hoge leeftijd, cognitieve stoornissen of dementie. De hersenen kunnen informatie niet meer goed verwerken. Dit kan leiden tot acute verwardheid. Een delier is een voorspeller van slechter herstel en meer zorg na de ziekenhuisopname. Daarom is het van groot belang om het delier te behandelen. Kenmerkend is het vaak snelle ontstaan van het delier. Jos Verkuyl, geriater: ‘Patiënten hebben zelf vaak niet door dat ze verward zijn, dat merkt vooral hun omgeving. Iemand gedraagt zich opeens anders dan anders: heel opgewonden en onrustig of juist stil en teruggetrokken.’

24/7

Een delier ontstaat vrij plotseling en symptomen verergeren meestal ’s avonds en ’s nachts. Het Delierteam van het Martini Ziekenhuis is daarom dag én nacht bereikbaar. En ook in het weekend is er altijd een dienstdoend geriater of psychiater beschikbaar van het Delierteam. Trea Broersma, psychiater: ‘Onlangs was hier een collega uit Zwitserland om te zien hoe wij de zorg rondom herkennen, voorkomen en behandelen van een delier hebben georganiseerd. De goede multidisciplinaire samenwerking binnen het Delierteam maakte indruk en leidde tot een publicatie in een Zwitsers vakblad.’

Vroegtijdige herkenning

Om een delier te voorkomen of te verminderen is het van groot belang dat patiënten met een delier in een vroeg stadium herkend worden. Het Delierteam deelt daarom haar kennis op het gebied van een delier breed in de organisatie. Alle verpleegkundigen in het Martini Ziekenhuis zijn door de experts van het delierteam getraind om een delier te voorkomen, herkennen en te behandelen. Symptomen van een delier zijn bijvoorbeeld angst, overgevoeligheid voor prikkels, slaapstoornissen en wanen en hallucinaties. Om een delier te voorkomen of te verminderen, kunnen verpleegkundigen verschillende maatregelen nemen zoals een rustige kamer waarin de patiënt zich goed kan oriënteren, aandacht voor het dag- en nachtritme, psychische ondersteuning en medicatie.

Ook buiten het ziekenhuis

Naast de deskundigheid op de verpleegafdeling, screenen de medewerkers op de Spoedeisende Hulp ook al op (het gevaar van) een delier. Is er daadwerkelijk sprake van een delier en wordt de patiënt opgenomen in het ziekenhuis, dan wordt het Delierteam gelijk ingeschakeld. Is er sprake van een verhoogde kans op een delier en gaat de patiënt na behandeling op de Spoedeisende Hulp weer naar huis, dan informeert het ziekenhuis de huisarts over het gesignaleerde risico. Naast de goede zorg in het ziekenhuis, zorgt het Delierteam ook voor de juiste begeleiding bij overgang naar de thuissituatie. Op die manier zorgt het Martini ziekenhuis ervoor dat de patiënt de juiste zorg krijgt op de juiste plaats.

Patiënt én naasten

Bij de zorg voor een patiënt met een delier is de begeleiding van en advies aan de naasten van de patiënt heel belangrijk. Voor de patiënt zelf is het goed dat een naaste aanwezig is in het ziekenhuis. Die naaste kan een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld bij ondersteuning bij gevoelens van angst of paniek. Soms is het zo simpel als alleen het vasthouden van de hand van de patiënt als die heel angstig is. Een naaste van een patiënt met een delier kan daarom altijd blijven slapen in het Martini Ziekenhuis.