GRONINGEN – Nog een dikke drie jaar en dan zijn er weer Olympische Winterspelen. Dit keer in PyeaongChang, Zuid Korea. Dat is nog ver weg voor de doorsnee sportliefhebber, maar voor de daarvoor geprogrammeerde topsporters en alles wat daar omheen hangt zeker niet. Er liggen al heel wat trajecten richting PyeaongChang op de tekentafel. Niet in het minst in het gastland zelf. Voor het schaatsen zijn de Koreanen van onder de 38ste breedtegraad bij Erik Bouwman uitgekomen, een 41-jarige Groninger die ervoor moet zorgen dat Zuid-Korea in het onderdeel schaatsen gaat scoren. Nee, een medailleoogst zoals Nederland begin dit jaar uit Sochi meenam, dat wordt uiteraard niet van de Nederlandse bondscoach geëist, maar enkele Zuid-Koreaanse schaatsers moeten toch wel op het erepodium te zien zijn in februari 2018.
Die opdracht is verbonden aan het contract dat Bouwman onlangs in Seoul tekende. Hij krijgt dus ruim drie jaar de tijd, maar in 2016 is er een meetmoment. Dan wordt er geëvalueerd en moeten Bouwman en zijn rijders en rijdsters hebben laten zien dat ze keurig op schema liggen voor PyeaongChang. Zo niet, dan is de kans groot dat de stadjer wordt bedankt voor de (niet) bewezen diensten en zal hij weer zijn intrek nemen in zijn huis in de Verlengde Frederikstraat, waar hij zo aan is gehecht. “Ja, ik weet een ding nu al zeker; ik zal Groningen missen. Ik woon in de Oosterpoort en dat is een reuzengezellige en sfeervolle buurt met café De Merlijn en de cafetaria Friet van Piet. Ook het achterlaten van mijn twee katten bij mijn ouders gaat me aan het hart. Maar ik wilde deze unieke kans niet laten lopen. Ik heb er ook alle vertrouwen in dat het gaat lukken.”
Bouwman mag dan nog een betrekkelijk jonge coach zijn, hij heeft al wel een record opgebouwd waarmee je voor de dag kunt komen. Afgelopen drie jaar was hij de zeer succesvolle coach van Jong Oranje. Hij bracht youngsters als Antoinette de Jong, Pien Keulstra en Kai Verbij naar topniveau. En de oranjeploeg die hij dit jaar begeleidde bij het WK voor junioren, was de succesvolste aller tijden. Erik Bouwman, weten insiders, heeft het vak gewoon in zijn handen. Dat blijkt ook uit het bezit van het diploma Topcoach 5, de allerhoogste graad van bekwaamheid die slechts door een selecte groep van coaches in opleiding wordt gehaald. Hij is het type trainer-coach dat je ook in voetbal veelal ziet slagen: zelf op hoog niveau actief geweest, maar net geen top. Vergelijkbaar met coaches als Louis van Gaal, Guus Hiddink en Bert van Marwijk. Buitengewoon ambitieus, boordevol zelfvertrouwen en een brede kennis van zaken. Ook iemand die het avontuur niet schuwt. Als schaatser wekte hij ooit verbazing door onder Tsjechische vlag te gaan rijden.
Bouwmans cv maakte indruk bij de Zuid-Koreaanse schaatsbond. Zijn naam valt regelmatig in het circuit als een van de coaches van de toekomst, want het schaatswereldje is klein. Men weet veel van elkaar, ook al omdat de schaatslanden ’s winters elkaar nagenoeg wekelijks treffen in vaste circuits. Enkele maanden geleden meldden de Koreanen zich bij hem. ”Ze vroegen of ik bereid was tot een gesprek. Na een bevestigend antwoord stond er al snel een delegatie van drie man op Schiphol. Daarna ben ik naar Seoul geweest en vervolgens heb ik mijn jurist allerlei dingen laten checken. Twee weken geleden is de zaak rondgekomen. Het ziet er allemaal goed uit en media augustus vlieg ik naar Seoul en ga voorlopig wonen op het Olympisch trainingscomplex. Dat heeft als consequentie dat ik volledig mee moet in het strakke regiem daar. Dat betekent bijvoorbeeld om half zes op appèl. Gelukkig heb ik geen moeite met vroeg opstaan. Volgend jaar komt mijn vriendin me achterna en krijgen we een appartement in Seoul. Zij krijgt er, via bemiddeling van BAM, een baan bij Samsung Engineering. ”
Het moge duidelijk zijn, Erik Bouwman heeft het op voorhand goed voor elkaar in Zuid-Korea. Als bondscoach wordt hij supervisor over twee Koreaanse coaches en zestien schaatsers en schaatssters. Daarmee moet hij de komende jaren op de trom slaan. Bouwman: ”Ik begin overigens wel met een achterstand, want ik heb de zomertrainingen niet kunnen doen. Dat is wel een beetje frustrerend, want zoals je weet wordt in deze tijd de basis voor de winter. Bijvoorbeeld door veel te fietsen. Dat doen ze in Korea dus niet en dat is een van de eerste dingen die ik ga proberen te veranderen. Een fietsprogramma hoort bij het moderne schaatsen. Desnoods gaan we naar Nederland om te fietsen.”
Bouwman heeft in Lee Seung-Hoon een schaatser in huis die al eens Olympisch schaatsgoud heeft veroverd. Dat gebeurde in Vancouver, 2010. Met dank aan Sven Kramer en Gerard Kemkers, die door miscommunicatie vergaten van baan te wisselen waardoor de Nederlandse vedette werd gediskwalificeerd. In Sochi, waar Jorrit Bergsma Kramer van een geplande revanche afhield, bleef Lee (vierde) net buiten de medailles. Bouwman denkt dat hij over ruim drie in jaar in PyeaongChang andermaal tot de kandidaten voor het erepodium zal behoren.
Er wordt echter meer van hem verwacht dan alleen Lee terug naar de absolute top brengen. Bouwman: ”Er is flink wat werk aan de winkel daar, want in de breedte gaat het helemaal niet goed met het Koreaanse allroundschaatsen. Met het sprinten is het redelijk, daar is echter nog flink wat winst te boeken. Maar we hebben een mooie jonge ploeg, waar veel uit te halen is. Dat wordt mijn uitdaging.”
Dick Heuvelman