TER APEL – In het eerste weekend van september staat Ter Apel traditioneel in het teken van de Middeleeuwen. Op 2 en 3 september vindt alweer de 23e editie van Middeleeuws Ter Apel plaats op het terrein rond het prachtige klooster. Voorzitter Hessel Westerbeek is sinds 2003 bij het evenement betrokken. De pensionaris steekt er heel veel tijd in maar dat doet hij met volle overgave.

Ter Apel heeft eigenlijk altijd al wat met de Middeleeuwen gehad. De VVV hield jaarlijks een evenement gerelateerd aan die periode met onder andere een spooktocht in het plaatselijke klooster maar stopte ermee toen in 1994 de Vereniging Middeleeuws Ter Apel werd opgericht. Die hield elk jaar een eendaags evenement waarop een huwelijk in Middeleeuwse stijl werd gesloten. In 2003 veranderde dat. De vereniging werd een stichting en het eendaagse evenement werd uitgebouwd naar een heel weekend. ,,Vanaf dat moment is eigenlijk alles in een stroomversnelling gekomen”, vertelt Westerbeek. ,,We zijn gaan werken met thema’s. Vorig jaar bijvoorbeeld was dit ‘jacht’. Het werd een geweldig spektakel met groepen mensen die op paarden en met honden een jachttafereel neerzetten. Dit tot groot enthousiasme van het publiek. Nu staat ‘bouwen’ centraal. In de Middeleeuwen was het bouwen van een huis of klooster echt vakwerk. Alles werd met de hand gemaakt door echte vaklieden. Die zijn straks in Ter Apel te bewonderen. Er komen metselaars, timmerlieden, steenhouwers, glas-in-loodzetters, smeden, dakdekkers, steenbakkers, tegelbakkers en houtbewerkers. Dankzij een breed netwerk hebben we deze mensen kunnen inhuren. Ze komen overal vandaan, een steenhouwer zelfs uit Belgie. Met z’n allen gaan ze het bouwen in de Middeleeuwen zo breed mogelijk neerzetten. Ik heb er hele hoge verwachtingen van.”

Wie denkt dat het festival in Ter Apel het enige in zijn soort is, heeft het mis. Westerbeek: ,,Er zijn aardig wat soortgelijke evenementen in ons land. Als je wilt kun je in de zomer elk weekend wel ergens naar toe. Denk aan Nijmegen, Den Bosch en rondom verschillende kastelen. Daar waar het de vijftiende eeuw betreft is Ter Apel de grootste. Ik bezoek de festivals zelf ook zoveel mogelijk, tot in Belgie en Duitsland aan toe. Uit eigen interesse, maar ook voor ons evenement. Een groot netwerk is erg belangrijk.”

De Stichting Middeleeuws Ter Apel beschikt momenteel over maar liefst 125 vrijwilligers. ,,We hebben de horeca in eigen beheer. We bestieren een taveerne waar onder andere drankjes gekocht kunnen worden. Mensen van carnavalsvereniging De Kloosterwiekers helpen ons daarbij. Als tegenprestatie stellen onze mensen zich beschikbaar als verkeersregelaar bij hun optocht. Dat gaat al jaren zo. Daarnaast moeten de kassa’s bemand worden, is er muntverkoop en zijn er mensen die de bezoekers naar de parkeerplaatsen moeten leiden. In ons vrijwilligerskamp wordt gekookt voor 200 personen, want ook veel  deelnemers schuiven dan aan. Er is een aparte groep ‘kinderspelen’ en een ‘kledingwerkgroep’. Mijn vrouw speelt daar een belangrijke rol in. Alle 125 vrijwilligers worden in Middeleeuwse kleding gehuld. Een hels karwei. En dan hebben we nog toezichthouders, EHBO-ers en zo kan ik nog wel even doorgaan. Er komt echt heel veel voor kijken om zo’n evenement op poten te zetten. En om het aantal vrijwilligers op peil te houden, want vooral onder de jongeren is altijd veel verloop. Even als vorig jaar is het klooster ook weer geopend. Een aantal dingetjes van ons wordt naar binnen verplaatst en er zijn net als in 2016 lezingen over de Middeleeuwen waarin dit keer ons thema ‘bouwen’  centraal staat. De toegangsprijs voor het klooster is bij de prijs voor een entreekaartje voor Middeleeuws Ter Apel inbegrepen.”

De laatste editie lokte over twee dagen 5.000 bezoekers. ,,We mikken eigenlijk op 6.000, 3.000 per dag”, stelt Hessel Westerbeek. ,,Want dan krijg je wat vlees op de botten. Een buffer is erg belangrijk. Drie jaar geleden waren we blut, toen ging het helemaal mis. Met dank aan het slechte weer. Particulieren en de gemeente hebben ons toen met giften gered. Maar het blijft een gevecht. Een jaar of zes geleden passeerden 7.200 bezoekers de kassa’s. Dit aantal hebben we nooit meer gehaald. We doen nu aan fondsenwerving. En op voorspraak van Marketing Groningen heeft de provincie ons gedurende twee jaar een subsidie toegezegd. Dat geeft meer lucht, we zijn er ontzettend blij mee. Er komen gelukkig behoorlijk wat Duitsers onze kant op. Op de zondag is zeker een kwart van de bezoekers afkomstig van over de grens. We gaan daar nog meer aan publiciteit doen, het is  een enorm achterland.”

Middeleeuws Ter Apel telt deze jaargang 550 deelnemers. De marktkooplieden betalen staangeld, de ambachtslieden daarentegen moeten betaald worden. Dat geldt ook voor de entertainmentgroepen, muzikanten en narren. Gevechtsgroepen die in tenten op het terrein verblijven worden voorzien van voedsel.  ,,Het is ontzettend leuk om te organiseren. En het gaat verder dan alleen maar een pakje uit de Middeleeuwen aantrekken. Gebleken is dat veel vrijwilligers zich inmiddels hebben verdiept in de krijgskunst. Ze willen steeds meer weten uit die periode. Ik denk dan ook dat Middeleeuws Ter Apel tot in lengte der jaren zal blijven bestaan.”