ZUIDBROEK – De wapens van een politicus zijn woorden. Met die woorden probeert de politicus zijn visie over te brengen. Met die woorden probeert hij u te overtuigen om hem of zijn partij te steunen met uw stem. Met die woorden probeert hij daarna de provincie te besturen.
Om ervoor te zorgen dat hij zo duidelijk mogelijk overkomt, kiest hij zijn woorden zorgvuldig. Het liefst verpakt hij de boodschap in hapklare brokjes tekst: ‘soundbites’. Het moet lekker kort, want anders past het niet in een tweet, krantenkop of radiobericht. Dat valt nog niet mee, als het gaat over zoiets ingewikkelds als energie. Het kan heel kort en duidelijk, zoals D66 Groningen vorige week liet zien: ‘Geen kernenergie, geen schaliegas’, maar het kan ook heel beeldend. William Moorlag zegt altijd: ‘We moeten windmolens niet als hagelslag over het landschap uitstrooien.’
In het provinciale debat van afgelopen zaterdag zei Veerenhuis-Lens: ?Wij zijn vóór duurzaamheid. Als er nieuwe lokale energie-initiatieven worden opgestart, moet de provincie faciliterend optreden.? Een prachtig staaltje vaagtaal waar niemand tegen kan zijn, maar ook niemand echt weet wat hij nou precies bedoelt. Pé Langen gooide er achteloos uit: ?Windmolens, die moeten allemaal van het land af.? Dát is duidelijke taal. Staaltaal noem ik dat. Nog een voorbeeldje van gestaalde taal komt bij de VCP vandaan: ‘Onmiddellijk stopzetting van de gaswinning…’ De rest van de zin haalt echter alle kracht eruit: ‘…mits dit mogelijk is’. Uiteraard weet de VCP best dat onmiddellijke stopzetting niet mogelijk is, dus wordt het meteen afgezwakt.
Er is natuurlijk een goede reden voor om over sommige dingen wat vaag te blijven.
Na de verkiezingen op 18 maart moeten meerdere partijen met elkaar de provincie gaan besturen. Sommige partijen kunnen een paar wensen realiseren, maar vaker zullen ze water bij de wijn moeten doen. Daarom is het verstandig om de woorden zó te kiezen dat er ruimte is om te onderhandelen. We blijven tenslotte een land van coalities.
Kiezers vinden dat niet altijd even prettig, als politieke partijen tot een akkoord komen. Het wordt regelmatig uitgelegd als draaien. Daar doen politici graag aan mee. Een beroemde soundbite van Balkenende over Bos: ‘U draait en bent niet eerlijk!’
Dit soort brokjes tekst wordt trouwens vaak keurig voorbereid samen met een campagneteam, spindoctor of speech-coach. De politicus oefent dat vervolgens voor de spiegel, zodat het er lekker vlot uitkomt in het debat. Of in een media-optreden.
Een voorbeeldje zagen we in het TV Noord debat: VCP lijsttrekker Jan Kenter zei tegen Vrij Mandaat: ‘We hebben het wel begrepen. Als u 100 leden hebt, hebt u ook 100 meningen…’ Een ingestudeerd grapje waarmee hij een open doekje oogstte.
Kenter was trouwens een openbaring in het debat. De communist wist ondanks ongepaste interrupties zijn punten helder en met humor over het voetlicht te brengen.
Duidelijke taal en duidelijke standpunten: daar houden we van.
Marc Hesp is communicatieadviseur en kandidaat. Hij heeft diverse campagnes geleid. Voor Groot Groningen schrijft hij over wat hem opvalt in de campagne voor Provinciale Staten. Twitter: @MarcHesp. Door een technische storing is de campaignwatching van vorige week over campagnebudgetten niet geplaatst. Deze is wel op grootgroningen.com te lezen.
